با این که پزشکان متخصص تأکید می‌کنند تعیین جنسیت نوزاد از نظر علمی به ساختارهای ژنتیکی پدر وابسته است، یافته‌های موجود از گفت‌وگو با ۲۵ زن که تنها فرزند دختر دارند، نشان می‌دهد که این زنان به دلیل تولدهای پی‌درپی دختر، با خشونت‌های فیزیکی، کلامی، روانی و تبعیض‌های اجتماعی روبه‌رو شده‌ اند.

در این گزارش، با زنانی گفت‌وگو شده است که میان ۵ تا ۸ فرزند دختر دارند و از ازدواج آن‌ها ۱۲ تا ۲۰ سال می‌گذرد. آنان، می‌گویند که به دلیل تولد مکرر دختر، در مواردی از مراقبت‌های دوران بارداری و پس از زایمان محروم مانده و بارها از سوی خانواده‌ی شوهران شان با لقب‌هایی چون «دخترزا» مورد تمسخر و سرزنش قرار گرفته ‌اند.

از میان زنان مورد بررسی، ۱۷ نفر آنان می‌گویند که شوهرانشان بارها از سوی خانواده‌ی همسر به ویژه مادر شوهرشان تشویق به ازدواج مجدد شده و پنج نفر دیگر نیز به دلیل نداشتن فرزند پسر، مورد ضرب و شتم و خشونت‌های فیزیکی قرار گرفته ‌اند.

نازی ۴۰ساله از لغمان و نگینه‌ی ۳۸ساله از تخار که هر دو مادر پنج دختر هستند، می‌گویند که به دلیل تولدهای پی‌درپی دختر، در دوران بارداری و پس از زایمان با بی‌توجهی و کم‌مهری شوهران خود روبه‌رو شده‌ اند.

نازی، می‌گوید: "۱۴ سال از عروسی‌ام می­گذرد. وقتی که پنجمین دخترم به دنیا آمد، شوهرم با من رفتار خوبی نداشت. در بارداری غذای مناسب به من نمی‌داد؛ می‌گفت بچه که نیاوردی[در فرهنگ بخشی از جامعه افغانستان؛ لفظ«بچه» صرفا برای فرزند پسر به کار برده می شود]؛ از مغازه که می‌آمد، در حالی که به دیگران که پیشش کار می‌کنند، روزانه ۲۰۰ افغانی می‌داد؛ اما برای من در بارداری حتی میوه و غذای خوب نمی‌آورد."

نگینه‌، نیز می‌گوید: "۱۵ سال می‌شود که عروسی کرده‌ام؛ از طرف خانواده‌ی شوهرم اینگونه می‌شنوم که همیشه تو دختر به دنیا می‌آوری، وقتی دخترهایم به دنیا می‌آمد، در بعد از ولادتم دخترانم یک تخم مرغ هم نمی‌آورند؛ از من درست پرستاری نمی‌کردند و شوهرم می‌گفت که تو دختر به دنیا می‌آوری، چه وقت برایم بچه به دنیا می‌آوری."

لیلمای ۳۲ ساله از کندز و مادر شش دختر و بصیره‌ی ۴۰ ساله از بدخشان با هشت فرزند دختر، می‌گویند که به دلیل تولد مکرر فرزند دختر، نه تنها بارها از سوی خانواده‌ شوهر با تهدید ازدواج مجدد همسرانشان روبه‌رو شده، بلکه مورد خشونت‌های فیزیکی نیز قرار گرفته اند.

لیلما، می‌گوید: "از سوی شوهرم چند بار به خاطر دخترزاییدن مورد ضرب و شتم قرار گرفتم؛ تمام بچه‌هایم دختر است. همسرم همیشه می‌گوید تو چرا همیشه مثل مادرت دختر به دنیا می­آوری. مادر شوهرم هم حرف های بیجا  می‌زند که تو دخترزا هستی، به شوهرم یاد می‌دهد که زن دیگری بگیر."

بصیره‌، نیز می‌گوید: "از سوی افراد خانواده شوهرم، قوم‌وخویش همه شان تحقیرم می کنند که تو پسر نداری؛ می‌گویند که ما پسرانمان را زن می‌دهیم، دختر مال مردم است، پسرکه هست وارث هست. چند بار هم مورد ضرب و شتم قرار گرفتم. شوهرم می‌گوید که این بار بچه[پسر] به دنیا نیاوری، هر رقم می‌شود خودت باید برایم زن دیگری بگیری."

چالش‌های زنان دارای فرزند دختر، تنها به خشونت‌های فیزیکی و لفظی خلاصه نمی‌شود، بلکه این زنان فشارهای روحی و روانی شدیدی را نیز تجربه کرده اند که سلامت روان و کیفیت زندگی آنان را تحت تأثیر قرار داده است.

فاطمه از بدخشان که مادر هفت دختر است، از فشارهای روانی ناشی از نداشتن فرزند پسر چنین می‌گوید: "به من همیشه می‌گفتند که باید یک پسر به دنیا بیاوری، این حرف برای من بسیار دردآور بود و مثل این که من هیچ چیز نباشم، خیلی زیاد روحیه‌ام خراب می‌شد و بعضی وقت‌ها حس می‌کردم که اصلاً زن نیستم و زن حساب نمی‌شوم."

در این میان، تعدادی از پزشکان متخصص مامایی، می‌گویند با این که زنان در تعیین جنسیت جنین نقشی ندارند؛ اما آنان بارها شاهد خشونت‌های رفتاری، لفظی و  خانوادگی علیه زنانی بوده اند که پس از  زایمان، نوزاد دختر به دنیا آورده‌ اند؛ در برخی موارد حتی نوزادان دختر در بیمارستان‌ها رها شده ‌اند، بدون این که مادرانشان فرصت یابند تا مراقبت‌های ضروری پس از زایمان را دریافت کنند.

سمیرا شهیر رحیمی، پزشک متخصص مامایی در یکی از بیمارستان های دولتی، در این باره می‌گوید: "در تعیین جنسیت نوزاد، خانم هیچ نقشی ندارد؛ این موضوع مختص مرد است؛ چون تخمه‌ی جنسی مردانه و زنانه در وجود مر د قرار دارد. متأسفانه در جامعه‌ی ما شاهد هستیم نظر به رسوم و آداب و خرافات، همیشه زن را مقصر می‌دانند."

سعیده مومند، پزشک در بیمارستان «افغان شفا» در کابل، در این باره می‌گوید: "تعیین جنسیت همیشه مربوط مرد است. بسیاری از خانواده‌های بیماران بعد از تولد دختر می‌گویند باز دختر شد. حتی ما دیدیم زن‌هایی را که سزارین می‌کنیم و دختر به دنیا می‌آورند، اعصاب خانواده‌هایشان خراب می‌شود و به مریض‌های ما گفتند که سزارین هم شدی، آخر دختر به دنیا آوردی!"

زرغونه محبت، متخصص زنان نیز در این باره می‌گوید: "متأسفانه بارها شاهد بدرفتاری لفظی بودیم که بعد از ولادت دختر با زنان داشتند. در یکی از موارد یک بیمار بعد از به دنیا آوردن فرزند دختر، در همان جا خانواده اش با وی دعوا کردند؛ ما کوشش کردیم اوضاع را آرام بسازیم، فقط برای چند دقیقه رفتم به دیدن مریض دیگر تا که آمدم، دیدم نوزاد را در شفاخانه گذاشته اند و مادر را هم بدون این که مراقبت‌های پس از زایمان را دریافت کند، از بیمارستان برده اند. متأسفانه شاهد این گونه موردها زیاد بودیم."

تعدادی از عالمان دین و فعالان حقوق زن، با تأکید بر جایگاه والای زنان و دختران در دین اسلام به این باورند که با افزایش سطح آگاهی عمومی و وضع قوانین عادلانه می‌توان نابرابری‌های موجود علیه زنان را برطرف کرد.

عطاءالحق انس، عالم دینی، در این باره می‌گوید: "اسلام زنان را از جاهلیت، بردگی و زنده به‌گورکردن به کرامت و مشارکت فعال در جامعه ارتقا داد. خداوند در آیه‌ هشتم سوره‌ی تکبیر می‌فرماید که از دختران زنده به‌گورشده سئوال خواهد شد که به کدام جرم به قتل رسیدند. پیامی که امروز از این آیه‌ی مبارکه می‌گیریم، هر دختری که استعدادش سرکوب و تحقیر می‌شود، یا کرامت و آزادی‌های انسانی آن‌ها نادیده گرفته می‌شود، یادآور ظلم گذشته و هشدار به افرادی است که امروز ظلم می‌کنند."

حمیرا فرهنگ‌یار، فعال حقوق زن، در این باره می‌گوید: "متأسفانه در جامعه‌ای زندگیم می‌کنیم که داشتن دختر را در مناطق دوردست مایه خجالت می‌شمارند. در صورتی که زنان در دین مقدس اسلام جایگاهی بالا دارند، باید وزارت حق و اوقاف در این مورد توجه بیشتر کند، در خطبه‌ها در باره‌ی حقوق زن‌ها از دیدگاه اسلام صحبت کنند تا همین ذهنیت تاریک مردم روشن شود، قوانین مشخص حمایتی از زنان باید به وجود بیاید."

همه‌ساله از ۱۱ اکتبر، روز جهانی دختر، در کشورهای مختلف گرامی‌داشت می‌شود؛ روزی برای تأکید بر حقوق و توانمندسازی دختران. اما در افغانستان، سنّت‌ها، باورهای نادرست و سطح پایین آگاهی عمومی، همچنان تبعیض میان دختر و پسر را در خانواده‌ها عمیق‌تر می‌کند. بر اساس گزارش‌ها، افغانستان از جمله کشورهایی است که در آن زنان و دختران به حقوق اساسی خود دسترسی ندارند.

منبع: سلام وطندار

لینک:

https://swn.af/a-number-of-women-we-have-faced-numerous-acts-of-violence-due-to-the-consecutive-births-of-girls/